32 Bit DAC'lar, ESS Sabre, AKM, NXP ve Daha Fazlası

Stereo Mecmuası forumlarında son zamanlarda DAC'lar konusunda hareketlilik var. Sadece Mecmuasında değil TurkeyForumda'da durum aynı. Aslında bu durum uluslararası hifi pazarında yaşanan gelişmelerin bir yansıması. Özellikle DIY alanında yaşanan gelişmeler baş döndürücü. Bugün forumlarımıza kısa bir şekilde modern DAC yongasetlerini yazmıştım. Yazıyı buraya da eklemek istedim. Bu arada ismini bilmediğim için nick'ini yazmak zorunda olduğum Sn. Kdundar, güzel bir chart ile güncel DAC'ların özelliklerini meraklılar ile paylaşıyor ve sık sık güncelliyor. Son haline buradaki konuyu takip ederek ulaşabilirsiniz. Kısaca güncel yongasetlerine bir bakış.

ESS

ESS Sabre32 Ultra DAC kod: ES9016, ESS SABRE32 Reference kodlar: ES9018 ve ES9012. ESS'ler en pahalı yongasetleri şu an. İlk önce Esoteric ile piyasada boy gösterdiler. Sonrasında çok sayıda firma tarafından kullanılmaya başladı. DIY DAC projelerinde de yoğun olmasa bile kullanılıyor. Özellikle Uzakdoğu ve Amerikan pazarında son derece yaygın durumda. ESS'de görünüşte bu kadar fazla model olmasının asıl sebebi bazı yongasetlerinin çok kanallı olması. Bu yüzden SACD'nin tekrar hortladığı ABD'de çok popüler durumdalar. Birim maliyetinin çok yüksek olduğu söyleniyor. Aslında bu yongasetleri Blu-Ray düşünülerek hazırlanmış ama asıl patlamayı hifi piyasasında yapmışlar. Yongaseti içerisine gömülü jitter önleme komutlarının ve işlemci bölümünün çok farklı olduğu söyleniyor.

AKM
Aslında AK4390 modeli 2 senedir ortalıkta geziniyor. Geçen sene ortaya çıkan 32bit yarışından önce hem yongaseti hemde referans kart tasarımları biliniyor hatta kullanılıyordu. Firma bu sene komut setini yenileyerek resmi olarak pazarlamaya başladı. Bu arada eski AK4390'ler 32bit destekli olduğundan bu yongasetlerinin kullanıldığı bazı DAC ünitelerinde otomatik olarak 32bit desteği var ancak kullanım kılavuzlarında 24 bit desteği gözüküyor. AK4397 ise firmanın şu an referans kabul ettiği 32bit yongaseti. Yine SACD'nin hortlaması ile ortalarda daha fazla boy gösteriyor. ESS'ye göre daha uygun fiyatlı bir çözüm. Referans kart tasarımını da mevcut.

NXP
Aslında çok yeni bir firma. Next eXPerience adıyla Philips ortaklığı ile kurulmuş. Firmanın DAC yongasetleri biraz farklı yapıda olmasına rağmen şu an 32bit bir yongasetinin referans kart ve güç kaynağı tasarımı ile ortalarda gezdiğine dair bol bol dedikodular mevcut. Önümüzdeki günlerde bol bol adımdan söz edilecek bir üretici olduğu söyleniyor. DIY camiasında gitgide popüler olduğunu görüyoruz. Bundaki en önemli sebep, fiyatların düşüklüğü.

Texas Instruments
Aslında en karışık ve çözmesi zor gelişmeler sektörün devinden geliyor. 2008 senesinin sonu 2009 başlarında 32 bit çevirim yongasetleri firmanın satış listesinde bulunuyordu. Şu an ise çok ilginç seçenekler uygun fiyatlar ile kullanıma hazır. Texas Instruments'in en önemli avantajı tüm dünyaya yayıldığı için lokal destek alabilmeniz. Bazı bilgilere göre lokal destek noktalarında yazılım optimizasyonları yapılabiliyor. Söylenenlere göre firmanın 32 bit DAC ile tümleşik yongasetli D sınıf ampli içeren bazı yongasetleri firmaların kullanımına sunulmuş durumda. (Meraklısına kodlar: TLV320DAC3100, TLV320DAC3101, TLV320DAC3120) Bu sayede çok küçük tasarımlı entegre DAC+ampliler üretmek mümkün oluyor. Hifi kanadında bu ürünleri kullanan ürünler gözükmese de, bilişim dünyasında ilk örnekler ortalığa çıkmaya başladı. TI yongasetlerinde hifi açısından en çok öne çıkan PCM1795. Şu an çok sayıda firmada sample'ı bulunuyor hatta DIY projeleri de ortaya çıkmış durumda. Ticari ürünlerde raflarda boy göstermekte.

Sıra geldikçe DAC'lardan bol bol bahsedeceğiz.