Eski pikaplar, ikinci el pikaplar veya bazılarımızın kullandığı şekilde vintage pikaplar konusunda oldukça fazla soru geldiği için ayrıntılı bir yazı yazmaya karar verdim. Bu yazıda sahibinden.com gibi internet satış sitelerinde veya çeşitli sahaf/mağazalarda satılan ikinci el pikaplara değineceğim.
Öncelikle şuradan başlamak istiyorum. Okuyucularımızdan bir kısmının bana aktardığı bilgilere bakarak, piyasadaki bazı kişilerin itham ettiği üzere eski pikapları sevmeyen bir adam değilim. Sevmediğim şey, insanların asla toplanmayacak, düzeltilmesi tabiri caiz ise astarı yüzünden pahalıya çıkacak pikapları insanların satın alıp mutsuz olmasını önlemek.
Aslına bakarsanız bende oldukça eski ve neredeyse 20 yaşında bir pikap kullanıyorum. Özellikle ilk gençlik dönemlerimde bende hemen herkes gibi Dual pikaplar ile vakit geçirdim ki, zaten bu yüzden Stereo Mecmuası'nda Dual pikaplara özel bir bölümümüz var. Eski pikaplara karşı herhangi bir ön yargım yok ancak ne alacağınızı veya neler yapabileceğinizi bilmeniz lazım.
İsterseniz şimdi ayrıntılara girelim...
Öncelikle pikapların mekanik yapılı cihazlar olduğunu anlamak çok önemli. Mekanizmalar yıllar içerisinde bakımları yapılmadıkça işlevlerini yaparken zorlanır hale gelir. Pikap kolu dediğimiz şey de mekanik bir yapıdır. Bunun yanında motor gibi elektronik bileşenlerde pikapların vazgeçilmez parçalardır. Tüm bu alt bileşenlerin sağlıklı çalışması, pikabınızın sağlıklı çalışmasına giden yoldur!
Eski bir pikap almaya karar verdiğiniz zaman ilk önce internet üzerinden bir araştırma yapmak ile işe başlayın. Pikabın modeline göre yedek parça bulup bulamayacağınıza bakmanız gerekir. Örneğin belt drive bir pikap alacaksınız. Size en gerekli olacak şey kayış olacaktır. Kayışlar yıllar içerisinde yıpranır ve devir konusunda sıkıntılar yaratmaya başlar. Hal böyle olunca değiştirilmesi gerekir. İlk bakacağınız şey kayışının tedarik edilip edilemeyeceğidir.
Bir diğer önemli konu, kolun yapısı ve kullanılabilecek iğnelerdir. Bazı eski pikaplarda özel kafalar kullanılır ve sadece bu kafaların ucunu değiştirerek kullanabilirsiniz. Bu kısma "stylus" deniyor. Alacağınız pikabın iğnesinin yedeği veya muadili konusunu mutlaka kontrol edin. Günümüzde iki tip kartuş üretimi devam ediyor. Yukarıda görebileceğiniz grafikte işaret edilen 1/2" standart kartuş ve P-Mount tabir edilen kartuşlar. Almayı planladığınız pikap eğer yukarıdaki tiplerde bir kartuş kullanıyorsa bir şekilde muadilini bulabilirsiniz. Ancak bunlar haricinde de standart dışı kartuşlar kullanan pikaplar vardır. Bunların yedeklerinin tedariği mutlaka araştırılmalıdır.
Örneğin Bang & Olufsen (kısaca B&O) pikaplar tamamen kendisine özgü kafalar kullanırlar. Birçok modelde sadece kendi iğne ve kafalarını kullanmanız gerekir. eBay gibi sitelerde geçmişte üretilmiş ve hiç kullanılmamış (bunlara NOS denir) kafalar ve iğneler bulabileceğiniz gibi günümüzde Amerika'da yerleşik Soundsmith firması bu kafaları yeniden üretmektedir. Bu bilgileri kısa bir araştırma ile internet üzerinde bulabilirsiniz. Demek ki B&O marka bir pikap için iğne sorunu yaşamayacaksınız...Eski bir pikap satın alırken, yapmanız gereken şeylerden bir diğeri pikabı fiziksel olarak kontrol etmektir. Internet üzerinden satın almayı planladığınız pikaplarda satıcının insafına kalırsınız. Ülkemizde herkes sattığı malın son derece temiz olduğunu iddia eder. Ancak çoğu zaman pikap konusunda bilgisiz insanlar dış görünüşüne göre pikaplarını temiz olarak satışa sunar. Tabii ki ülkemizde de çok iyi satıcılar var. Pikapları elden geçirerek, gerekli bakımlarını yaparak satışa sunuyorlar. Böyle satıcılardan alışveriş yapmaya özen gösterin. Belki muadillerine göre %20-25 daha fazla para ödersiniz ancak başınız ağrımaz ve karşınızda çoğu zaman bir muhatap bulursunuz.
Aksi takdirde teknik anlamda bilginiz yok ise ve üzerine yedek parça tedarik edemezseniz satın aldığınız pikap elinizde patlar. Bu durumda fazladan para verip düzgün bir şekilde elden geçirilmiş bir pikap alın veya sıfır bir pikap almaya çalışın.
Geçtiğimiz aylarda Stereo Mecmuası'nda 30 yaşının üzerinde bir pikap üzerinde yapmış olduğum bir restorasyonu hakkında kapsamlı bir yazı yayınladım. Körlemesine bir alım yaptığınızda EMT 948 pikabın restorasyonu sırasında yaşadığım zorlukların bir çoğunu yaşayabilirsiniz. Böyle bir alım yaparken değecek bir pikap olduğuna ve bu tarz bir çalışmanın altından kalkıp kalkamayacağınıza emin olun. Bahsettiğim yazıda bir çok konuyu derinlemesine yazmaya veya incelemeye çalıştım, bir göz atmanızı tavsiye ederim.
Ülkemize özgü bir diğer durum ise eski müzik setlerinde kullanılan pikapların ayrı şekilde satılması. Tabii ki bunlar genel anlamda tüm işlevlere sahip pikaplar olsa da, bir çok meraklı internet üzerinde bu pikaplar hakkında bilgi bulamayıp bana mesaj atıyorlar. Bu tarz pikaplar konusunda genel olarak benim de bilgim yok ve araştırma yapabilmek mümkün değil. Bu tarz müzik seti çıkması pikapların yedek parçalarını, çoğu zaman kendilerine özel iğnelerini bulabilmek mümkün olmadığı için elinizde patlama olasılığı çok çok yüksek.
Basit bir ipucu vereyim sizlere. Günümüzde pikaplar hakkında yazılıp çizilmeyen pek az şey kalmış durumda. Bir pikap hakkında internet araması yaptığınızda karşınıza çok fazla bilgi gelmiyorsa hatta hiçbir şey bulamıyorsanız, o alışverişten vazgeçip daha farklı modellere bakın.
Bir sonraki yazıda ikinci el pikap almaya gittiğinizde neleri kontrol etmeniz gerektiğini anlatacağım...
